Lezing: Conflicten in de Loonse regio

Donderdag, 7 maart 2019 – CC Leopoldsburg

Inschrijven: vóór donderdag 28 februari bij Rosina Veyfeyken, rosina@rosina-johan.be of 0470 205 305
Betaling: na inschrijving door overschrijving op rek. BE45 9731 7261 7089 van Cultuursmakers L/H-E.

Het evenement rond '1.000 jaar Graven van Loon', meesterlijk gebracht door dr. Jan Vaes, heeft ons duidelijk gemaakt dat onze contreien doorheen de geschiedenis de arena zijn geweest waar ontelbare conflicten werden uitgevochten, met alle gevolgen van dien.

Gelukkig is er de Intergemeentelijke Onroerend Erfgoed Dienst (IOED) die op lokaal niveau werkt om de historische relicten hiervan te bewaren en voor het publiek zichtbaar te maken. Tim Vanderbeken komt ons op 7 maart vertellen wat onze Zuid-Limburgse bodem allemaal onthult en hoe men dat ontdekt. Een niet-te-missen lezing!

“Al wie een mooie vrouw heeft, een kasteel op de grens of een wijngaard langs de weg, is altijd in oorlog”, zegt een Spaans spreekwoord. Conflicten zijn jammer genoeg van alle tijden. Dankzij de Rudi Vranckx’en van deze wereld worden de conflicten van vandaag meer tastbaar gemaakt, zowel in woord als in beeld. Voor de conflicten van lang vervlogen tijden hebben we de geschiedschrijvers, historici of… de archeologen. De archeologische com­ponent van conflicten is lang stief­moederlijk behandeld: er waren immers, zo dacht men, voldoende bronnen voorhanden om het conflict en het verloop ervan te reconstrueren. De laatste decennia gaat er meer aandacht uit naar het archeologische verhaal achter de conflicten, met soms verrassende resultaten.

De lezing door Tim Vanderbeken, archeoloog en coördinator bij de IOED Oost-Haspengouw & Voeren, geeft een overzicht van de verschillende conflicten in Haspen­gouw en de eventuele vertaling ervan in het bodemarchief.

(Vooral Zuid-)Limburg is het strijdtoneel geweest van veel conflicten. Maar waarom? Had de neutraliteitspolitiek ermee te maken? Of had het te maken met de gunstige ligging? Of speelden er nog andere factoren?

De allereerste sporen van conflict in Haspengouw zien we op het plateau van Caestert. Sommigen beweren zelfs dat Caesar in hoogsteigen persoon in Kanne is geweest. Maar is dit wel zo? En hoe valt dat dan te bewijzen? En wat met Ambiorix? Heeft hij werkelijk twee legioenen een zware nederlaag toegebracht? En gebeurde dat in Haspengouw?

De nabijheid van Maastricht bracht ook veel kommer en kwel naar Haspengouw. Maastricht werd een tiental keer belegerd en ook daarvan zien we sporen tot in Haspengouw: kampementen, forten en uitkijkposten, maar ook de (massa)graven.

In de moderne tijden komen de moderne oorlogen: WOI en WOII. We gaan er dus op vooruit: we nummeren tegenwoordig onze conflicten. Zijn hier kleine verhalen uit de grond te puren? De vraag stellen is ze beantwoorden… en passant geeft de lezing ook een inkijk in de dagelijkse praktijk van de archeologie.

En niet te missen: later in 2019 plannen we ook nog een bezoek aan het plateau van Caestert onder de vakkundige leiding van Tim!