DE TEMPELIERS : Lezing door JOHAN TORFS

Verpletterd tussen paus en koning, verdwenen in de nevelen tussen geschiedenis en legende.

De “Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo”, beter bekend als de Tempeliers, werd opgericht in 1118 ter bescherming van de christelijke gebieden in en de pelgrims naar het heilig land. Na een vurig pleidooi van de abt van Clairvaux, Bernardus, voor paus Honorius II op het concilie van Troyes werden er nieuwe regels goedgekeurd die ook militaire taken mogelijk maakten voor de monniken. Enkel onderworpen aan het gezag van de patriarch van Jeruzalem en de paus verwierven zij zeer snel een enorm vermogen en de daaraan gekoppelde macht. Hun vaak aanzienlijke leningen aan vorsten, edelen en kerkvorsten waren hierin cruciaal. Over de herkomst en de bestemming hiervan doen talloze legendes de ronde die we voor het licht van de geschiedenis zullen houden.

Ook over het vermeende ketters en heidens gedrag van de tempeliers doet heel wat de ronde. Soms op grond van misverstanden zoals het aanbidden van het baardige hoofd, maar meestal op grond van laster en bekentenissen, afgedwongen onder de gruwelijkste folteringen. Alhoewel Clemens V tijdens het concilie van Vienne de orde “niet zonder bitterheid” ontbond maar expliciet vrijsprak van ketterij, dreef Filips de Schone zijn zin door. De laatste grootmeester, Jacques de Molay stierf op 18 maart 1314 op de brandstapel. We hebben het uiteraard ook over de merkwaardige vervloeking die hij daarbij zou hebben uitgesproken over de toekijkende koning en paus.
Uw spreker, Johan Torfs, is als scepticus gefascineerd door de grijze zone tussen geschiedenis en legende. Dikwijls stelt hij vast dat de geschiedenis minstens even fascinerend is als de wildste fantasmen. Is dit ook zo voor de tempeliers?